Wouterus Verschuur (1812-1874) – Een paard aan het rek

Wouterus Verschuur

Amsterdam 1812 – 1874 Vorden

Vanaf het begin van zijn loopbaan legde Wouterus (ofwel Wouter) Verschuur zich toe op diervoorstellingen met een sterke voorkeur voor paarden. Hij werkte veel in Gelderland en Brabant, maar hij schilderde ook in Zwitserland, Zuid-Frankrijk en Duitsland. Al tijdens zijn leven was hij niet alleen in eigen land bekend, maar verkocht hij zijn werk ook aan veel buitenlandse verzamelaars. Zo verwierf keizer Napoleon III van Frankrijk in 1855 een schilderij van hem op een belangrijke expositie in Parijs. Op andere tentoonstellingen won Verschuur verschillende gouden medailles. Bovendien werd hij door Koning Willem III in 1862 uit waardering voor zijn werk benoemd tot Officier in de Orde der Eikenkroon.

Tegenwoordig wordt Verschuur beschouwd als de belangrijkste Nederlandse paardenschilder in de 19e eeuw. Daarom zijn zijn werken ook internationaal zeer gevraagd. Zijn schilderijen zijn uitgevoerd met gevoel voor compositie en voor de werking van het licht. Met bijzondere vaardigheid en nauwkeurigheid gaf hij de anatomie van de dieren weer. Hij schilderde zowel werkpaarden, tuigpaarden, trekpaarden als elegante volbloeden. Deze beeldde hij af tegen de achtergrond van een landschap of de vertrouwde omgeving van een paardenstal.

Wouterus Verschuur was typisch een schilder uit de romantiek. Hij benadrukte de schoonheid van het paard. Impressionisten zoals George Hendrik Breitner en Anton Mauve hebben vaak magere trek- en sleeppaarden geschilderd. Daarentegen ogen de edele viervoeters van Verschuur doorgaans weldoorvoed en goed geproportioneerd.

Paarden worden al eeuwenlang op schilderijen afgebeeld, ook omdat ze zo’n belangrijke maatschappelijke functie hebben vervuld. De mens was vroeger immers erg van paarden afhankelijk en zette het dier voor allerlei doeleinden in. Zo werden paarden niet alleen gebruikt voor het transport van goederen en personen, maar ook ingezet op het land, op het slagveld en tijdens de jacht. In Nederland werden ze ook gebruikt om kleine schepen voort te trekken.